İSMAİL KILLIOĞLU – İKİ ŞAİR, İKİ KİTAP*
Anadolu kentlerinde kültürel etkinlikler, özellikle İstanbul örnek alındığında, sınırlı imkân, araç ve ortam çerçevesinde gerçekleşme durumundadır. Sınırlı imkân, araç ve ortam çerçevesine bakarak, Anadolu kentlerinde kültürel etkinliklerin istenilen verimde olmadığı düşünülebilirse de, bunun pek gerçekçi olmadığı hemen söylenmelidir. Kuşkusuz, İstanbul başta olmak üzere, büyük kentlerde kültürel etkinliklerin imkânı, aracı ve ortamı daha geniş ve daha çeşnilidir. Üstelik, Anadolu kentlerine etkisi de doğrudan, hızlı ve heyecan uyandırıcı boyutta gerçekleşme imkanına fazlasıyla sahiptir. Ancak kalıcılığı, algılanma tarzı, özellikle yetiştiriciliği bakımından tam kesin bir yargıya temel oluşturabilir mi? Doğrusu, buna açık ve kesin bir yargıda bulunmanın bir takım zorluklar içerdiğini düşünüyorum. Ayrıca kültürel ruh ve zihniyetin oluşmasında ve gelişmesinde Anadolu kentlerinin kendine özgü bir takım imkânlar içerdiği mutlaka gözönüne alınmalıdır. Belki, Anadolu kentlerinde gerçekleştirilen kültürel etkinlikler, doğal olarak bazı “amatörlükleri” barındırabilirler, çoğunlukla yeni arayışlardan çok, belli bir kabule konu olmuş eğilimlere, anlayışlara, tutum ve görüşlere yakın durabilirler. Ancak saflık, coşkunluk, bağlılık, direnç ve içten sahiplenme, gönülden benimseme belirgin nitelikler olarak hemen kendini gösterir. Bir başka özellik de, sınırlı, hatta dar denilecek bir çerçeve bu türden etkinliklerin öncülüğünü üstlenseler bile, o kentin kültürel hayatında derin izler bırakırlar. Yaygınlaşması da daha içten, daha derinden ve daha kalıcı olma özelliği taşır.
’60’lı yılların sonlarına doğru, bu tarz kültürel etkinlikleri gerçekleştirebilen kentler arasında, sanıyorum, Kahramanmaraş’ın özgül bir konumunun bulunduğunu söylemek abartılı sayılmamalıdır. Benzer şekilde Kayseri’yi, Erzurum’u, Eskişehir’i, Trabzon’u, Malatya’yı anmak yerinde olur.
Bir süredir Kahramanmaraş, kabuğuna çekilme olarak nitelendirilemese de, bir anlamda kendini dinleme, bir tür soluklanma süreci yaşadı, belki de yaşıyor gibiydi. Kahramanmaraş’ta yayımlanan iki değerli kitap, yeniden kültürel etkinliklerin fitilini ateşleme umudunun doğmasına neden oldu bende. Zaman sırası bakımından Mehmet Akif Ersoy ve Yahya Kemal Kitabı, Kahramanmaraş’taki kültürel ruh ve zihniyetin dışa bakış gereğinin bir işâreti gibi değerlendirilebilir. İki kitabın ortaya çıkmasında “editör” olarak Duran Boz”un sessiz ve sabırlı çalışmasının rolü olduğunu düşünüyorum.
“Bir Şimdikizaman Şairi Mehmet Akif Ersoy” kitabı, Ersoy’un hayatı, kişiliği, şiiri, düşünceleri, “Safahat”tan hikâyeleri, şiirinden seçmeleri, yazılarından seçmeleri vb. yanında bir kaynakçayı içeriyor. Duran Boz, Erdoğan Aydoğan, Ömer Erinç, Prof. Dr. M. Naci Bostancı, Yrd. Doç. Dr. MehmetNarlı, Mustafa Köneçoğlu, Memduh Atalay, Ebubekir Yıldız, Ali Yurtgezen, Ahmet Türk, Sümeyye Boz yazılarıyla katkı sağlıyorlar.
Yahya Kemal Kitabınaysa Sebahattin Akgül, Prof. Dr.Nurullah Çetin, Duran Boz, Doç. Dr. Mehmet Narlı, Dr. Fikret Uslucan, Bahtiyar Aslan, Doç. Dr. Alâattin Karaca, Mustafa Köneçoğlu, Zeynep Kevser Şerefoğlu, Prof. Dr.Mustafa Özbalcı, Erdoğan Aydoğan, Prof. Dr. GürhanTümer, Ramazan Avcı, Ahmet Türk, İbrahim Erşahin, Dr. Mehmet Fetih Yanardağ, Yrd. Doç. Dr. A. Cüneyt Issı, Prof. Dr.Himmet Uç, Yrd. Doç. Dr. Vefa Taşdelen, Ahmet Doğan İlbey, Yrd. Doç. Dr. Ertan Örgen, Yrd. Doç. Dr.Salim Çonoğlu, Bünyamin K. yazılarıyla katılıyorlar. Ayrıca “Yahya Kemal’e şiirler” bölümünde, ona adanmış şiirlere yer verilmiş. M. Claes Eric Von Post’un “Yahya Kemal’e Saygı Armağanı” şiirinden bir bölümü buraya alıyorum.
“Bir böyle taş atmış gibisin, sevgili Üstad!
Gölden de derin gönlüne yurdlaşlarının sen.
Yok, yok, onu insan soyunun rûhuna attın.
Gittikçe yayılmakta bu engindeki çember.
İlham olarak eski akın çağlarınızdan,
Bir yaz günü bin atlı geçirdin Tuna’dan;
Besbelli bu bir düş’tü; fakat geçmede şiirin
Gerçek vatanlar ve gönüller sınırından.”
İlhan Berk de “Yahya Kemal” şiirinde, Yahya Kemal’in Vehbi Eralp’e imzaladığı fotoğrafından çağrışımla onun saf, tam ve şairâne portresini çizer şiirle.
İki kitabı Kahramanmaraş Milli Eğitim Müdürlüğüyle Yıldırım Beyazıt/Mehmet Gümüşer Anadolu Lisesi yayımlamıştır. Bahçelievler Mahallesi, 100. Yıl Caddesi, No: 2, Kahramanmaraş) Oradan temin edilebilir.
* MİLLİ GAZETE, 18 ŞUBAT 2009 ÇARŞAMBA